Tam Quốc và vài ba cái bực

Trước hết, xin phép không nói đến nguyên tác "Tam Quốc Diễn Nghĩa" của La Quán Trung - vì tôi chưa đọc nên chẳng bình luận được gì, sau đây chỉ nói đến bản truyền hình "Tân Tam Quốc Diễn Nghĩa", gọi tắt là Tân Tam Quốc, năm 2010 của đạo diễn Cao Hy Hy.

Poster hoàng tráng, cơ mà thứ tự thì lại chả liên quan

Nghe đâu bản phim mới này được đánh giá là công bằng hơn, ở chỗ không cố nâng Lưu dìm Tào, mặc dù nâng thì vẫn nâng.

Ấy thế mà xem xong mình vẫn cứ tức nghẹn Lưu Bị. Thế mới biết, may mà đạo diễn đã cố gắng không nâng, chứ nếu nâng nữa thì chắc mình chỉ còn nước xuất huyết não.

Sơ lược

Đầu tiên, cũng xin được mô tả chút thông tin về Lưu Bị, để những ai không biết vị này cũng có thể hiểu được. Lưu Bị là một trong ba nhân vật dựng lên cục diện "thế chân vạc", bao gồm ba nước Ngụy (Tào Tháo) - Thục (Lưu Bị) - Ngô (Tôn Quyền). Trong đó, Tào Tháo bị chỉ trích là "gian hùng", là "Hán tặc" - nhưng tôi lại thích nhất vì có tài, có cá tính, dám nghĩ dám làm, mà dám làm thì dám chịu. Tôn Quyền thì không được ngông như Tào, nhưng ít ra vẫn có bản lĩnh giữ gìn và bành trướng mảnh đất Giang Đông.

Tào Tháo - nhân vật cá tính nhất Tam Quốc

Tôn Quyền - trẻ tuổi anh tuấn tiêu sái nhất Tam Quốc (tất nhiên là sau khi hai ông anh Sách - Du đã bỏ anh lại mà đi)

Còn Lưu Bị thì sao? Vâng, phải nói, dưới con mắt của người đời và ngòi bút của La Quán Trung, ông thật sự là một vị "thánh".

Mà "thánh" thì chỉ để thờ, chứ không dùng vào việc gì khác được!

Nói kỹ hơn, Lưu Bị được đánh giá là một quân tử, tài năng, nhân đức đủ đầy, tam cương ngũ thường không gì không trọn vẹn. Thế nên nhân tài nườm nượp theo ông: Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Gia Cát Lượng, Bàng Thống, v.v...

Triangle Lưu - Quan - Trương =))

Người ta tin tưởng "Có được Ngọa Long và Phượng Sồ là có được thiên hạ"?

Người ta gật gù "Sớm muộn gì Lưu Bị cũng thống nhất giang sơn!"?

Thế mà lại không phải.

Nên chúng ta phải xem xét lại.

Lưu Bị - Nhân vật được lăng xê nhiều nhất Tam Quốc

Ba thứ được-người-đời-ca-tụng ở ông: Tài, đức, và tâm.

Tài

Ông có tài, không ai phủ nhận. Nhưng tài của ông không đủ. Ông đánh không lại Lữ Bố, Viên Thuật, chứ đừng nói đánh Tào Tháo làm gì. Ông ba lần bảy lượt thua chạy, bỏ cả vợ con, đấu nửa đời vẫn chỉ có được một góc đất (Mình cũng không nhớ tên gì). Mãi cho đến khi gặp Gia Cát Lượng, ông mới có vài trận thắng vẻ vang, tiến vào Xuyên Thục, tự mình xưng Vương, và chỉ thế.

Đức

Cái chữ "đức" này là thương hiệu riêng của Lưu Bị trong Tam Quốc rồi. Lưu Bị ngẩng đầu nói "đức", cúi đầu nói "đức". Đánh là vì "đức", lui cũng là vì "đức". Mà ông cũng thật hay. Tôn Tử khổ tâm cả đời viết ra được cuốn Binh pháp ba mươi sáu kế, mà nhìn cách Lưu đánh trận chắc cũng tức giận bật dậy dưới suối vàng. Lưu Bị đánh trận toàn dựa vào cảm tính, hay cái "đức". Chỉ cần biết có "nên đánh hay không", chứ không quan tâm "đánh như thế nào". Khổ thân tướng sĩ!

Sau này có Gia Cát Lượng chuyên việc bàn mưu tính kế thì cách đánh của Lưu Bị cũng đã khá khẩm hơn!

Nói đến "đức" của ông, xin xét vụ Kinh Châu làm ví dụ.

Kinh Châu là mảnh đất chiến lược quân sự, nên bị mọi thế lực nhòm ngó. Người trấn giữ Kinh Châu là Lưu Biểu - Vâng, họ Lưu, đây chính là vấn đề, họ hàng của Lưu Bị. Lưu Biểu ốm nặng hấp hối, đúng lúc đại quân Tào Tháo tiến đánh Kinh Châu. Ông nghẹn ngào giao phó Kinh Châu cho Lưu Bị. Lưu Bị một mực từ chối, với lý do không muốn cướp đất của ông anh, không muốn có lỗi với thằng cháu Lưu Kỳ. Để rồi Kinh Châu rơi vào tay Tào. Lưu Bị phải loanh quanh luẩn quẩn, mất bao nhiêu năm, bỏ ra bao nhân tài vật lực, đấu đến tan tác tàn tạ mới giành lại được. Giành lại được từ tay Tào, nhưng vẫn phải thỏa hiệp với Ngô - đại khái là một bản hợp đồng mượn đất ở nhờ: "Kinh Châu là của Ngô Hầu, nay chúng ta mượn tạm". Khổ không hết khổ!

Chưa hết, vẫn là chuyện đức. Theo lẽ thường, ở nhờ thì phải trả, thế mà ba lần bảy lượt quân Ngô sang đòi đất, Lưu Bị loanh quanh khước từ. Xem đoạn ấy mà cười nát ruột, chả khác gì ngày nay doanh nghiệp với ngân hàng dây dưa nhau cái khoản "nợ khó đòi".

Chỉ khổ thân Chu Du, hì hục đánh Kinh Châu đến suýt chết, để cuối cùng bị người ta "mượn" đất, đến lúc chết vẫn không thể đòi.

Lưu Bị cả đời sống "có đức", mà lần này lại "thất đức" với Chu Du.

Chu Du - Chu mỹ lang của lòng mình. Mỗi tội, sống anh hùng, mà chết thì lãng xẹt.

Tâm

Thôi thì cứ coi như thất bại của Lưu Bị là do "không hợp thời thế", "hành sự theo cảm tính", thì cái "tâm" của ông cũng khiến người ta phải trăn trở vô cùng.

Ông có "tâm" với Hán thất. Không sai! Quan trọng hơn, ông là dòng máu hoàng tộc - đây là lý do La Quán Trung cũng như bao lớp người trước sau đều coi Thục là chính thống.

Nhưng cái hay lạm dụng quá lại thành cái dở.

Lưu Bị họ Lưu - là thúc thúc của Đại Hán Đương Kim Thiên Tử (dài dòng), mặc dù mối quan hệ dòng tộc thì có bắn đại bác 7 ngày cũng chả tới. Muốn biết cảnh tượng đứa cháu Thiên tử nhận ông chú lưu lạc nhân gian ra sao, thỉnh xem chi tiết trong Tam Quốc (tập nào không nhớ). Lưu Bị vào triều, xưng mình họ Lưu, dòng dõi hoàng thất, Vua nhà ta vội vàng cho người mở "gia phả" ra đọc. Người đọc đọc mãi, người nghe nghe mãi, nghe đến gật gù buồn ngủ rồi, cuối cùng cũng ra được cái tên ông. Chú cháu nhận nhau. Lệ chan khắp mặt.

Thằng cháu thì ra cũng có dụng ý. Họ Lưu thêm một người là thêm sức mạnh. Ngay sau đó cháu viết ra một bức huyết thư, chuyển đến tay chú. Chú cầm huyết thư chạy khắp đại giang nam bắc. Đến cuối đời lại tự xưng Vương ở đất Thục, không lần nào nhìn mặt cháu nữa, chứ đừng nói là cứu cháu khỏi cảnh giam cầm.

Được cái, chú không có lực nhưng vẫn có tâm - cứ vài ba ngày lại "Đại Hán lâm nguy", "Thiên tử khổ nạn", "kẻ làm thần tử đau xót vô cùng".

Tân Tam Quốc tôi vẫn chưa xem hết, nhưng tạm thời chịu không nổi nhân vật Lưu Bị nữa rồi. Cả cái nước Thục, may ra vớt vát được Trương Phi.

Trương Phi - dễ thương vô đối đi ~