[THÍCH KHÁCH LIỆT TRUYỆN] MỘT VÀI VẤN ĐỀ LỊCH SỬ (PHẦN 2)

"Có tiền lại khiến nước bạn khủng hoảng kinh tế, Quản Trọng bắt đầu cường binh..."

[THÍCH KHÁCH LIỆT TRUYỆN] MỘT VÀI VẤN ĐỀ LỊCH SỬ (TIẾP)

– Viết bởi: Tích Vũ –

1, Hình mẫu Công Tôn Kiềm

Nhân việc thảo luận về tình huống đi sứ Thiên Ki của Công Tôn Kiềm và Anh Lịch Hầu, Vũ nhớ đến một chuyện chưa phân tích qua. Như Vũ từng nói trước đây, bối cảnh Thích Khách Liệt Truyện gần tương tự thời Chiến Quốc, với các nước Quân Thiên - Thiên Tuyền - Thiên Cơ - Thiên Xu - Thiên Quyền - Dao Quang lần lượt ứng với Chu - Sở - Tề - Tấn - Tần - Yên. Còn hình tượng nhân vật cũng tương tự, thật ra mỗi cá nhân trong Thích Khách đều khiến Vũ liên tưởng đến một nhân vật trong lịch sử, hôm nay sẽ nói đến Công Tôn - hình tượng quân tử điển hình, khá giống với Xuân Thân Quân - một trong tứ đại quân tử nổi tiếng thời Chiến Quốc (3 người còn lại là Mạnh Thường Quân, Tín Lăng Quân, Bình Nguyên Quân, Vũ tin kể cả bạn không biết họ là ai thì ít nhất cũng từng nghe qua cái tên đầu tiên rồi).

Xuân Thân Quân là công tử thuộc dòng dõi thế gia của nước Sở, là người học rộng tài cao, có tài năng hùng biện, được vua Sở phong làm khanh đại phu. Khi Tần muốn hợp quân đánh Sở, vua Sở đã phái Xuân Thân Quân đi sứ nước Tần, thuyết phục Tần Chiêu Vương rút binh. Thái tử bị giữ lại nước Tần không cho về, Xuân Thân Quân đã nghĩ cách cứu thái tử về nước, còn bản thân ở lại thay thế thái tử.

Sau này khi Tần mạnh lên muốn thôn tính các chư hầu còn lại, Xuân Thân Quân nắm quyền lớn ở nước Sở đã hưởng ứng việc liên minh chống Tần. Khi nước Triệu bị nước Tần vây bức cầu viện nước Sở, Xuân Thân Quân không dám đối địch trực tiếp với Tần, bèn cho quân đóng từ xa phô trương thanh thế. Đến khi nước Ngụy bị Tần vây, vua Ngụy lại cầu cứu Sở (nước Sở cứ như thiên sứ hòa bình ấy, nước nào bị đánh cũng gọi anh Sở ra bảo kê). Xuân Thân Quân lại cầm quân đi cứu Ngụy nhưng cũng không giao chiến trực diện mà chỉ dàn quân ép cảnh gỡ nguy cho Ngụy.

Sau đó, Xuân Thân Quân đại diện Sở tham gia liên minh các nước chống Tần, tuy nhiên cuộc ra quân của các nước không thu được kết quả mà nhanh chóng tan rã do thực lực của các chư hầu so với nước Tần quá chênh lệch. Liên quân 5 nước đánh đến cửa Hàm Cốc thì bị quân Tần đánh bại phải rút về.

Suốt cả cuộc đời mình Xuân Thân Quân đều dốc sức vì nước Sở, thậm chí hiến cả đất phong Hoài Bắc cho vua làm bình phong bảo vệ kinh đô mới.

Còn kết cục của Xuân Thân Quân thì cũng nhảm y hệt Công Tôn Kiềm, dù đã được cảnh báo trước nhưng vì quá tin người ổng cũng bị chính môn khách của mình phục binh giết chết. Khoảng 15 năm sau khi Xuân Thân Quân chết, nước Sở chính thức bị tiêu diệt.

Túm lại cuộc đời vị quân tử này có những nét khá nổi bật:

- Xuất thân thế gia.

- Phong phạm quân tử.

- Dùng miệng lưỡi bình thiên hạ.

- Thiên sứ hòa bình (thường nướng binh của vua để cứu các nước khác).

- Rất thích liên minh, ở đâu thấy có liên minh là góp mặt.

- Được vua tin tưởng làm gì thì làm.

- Chết nhảm.

Đố chư vị biết A Thổ ứng với vị tiền nhân quái thai nào đấy?

2, Hình mẫu Trọng Khôn Nghi

Như câu hỏi còn bỏ ngỏ trước đây về hình tượng của các thích khách trong lịch sử, Công Tôn ứng với Xuân Thân Quân, vậy tri kỷ của hắn Trọng tra công ứng với vị tiền nhân quái thai nào trong lịch sử?

Được rồi, đáp án là Quản Trọng nước Tề (không sai, chữ Trọng này cũng chính là chữ Trọng của Thổ tra). Vị này xuất thân bình dân, gia cảnh bần hàn, được cất nhắc dần lên khi nước Tề đang rơi vào hỗn loạn, cục diện chính trị ngươi giành ta đoạt, vương thất tương tàn, dần thể hiện bản lĩnh của mình khi vừa có khả năng về quân sự lại là nhà kinh tế học trứ danh, nổi tiếng với chiến lược không đánh mà thắng (hiện đại gọi là diễn biến hòa bình), đưa nước Tề từ nước nhỏ trở thành quốc gia rất có máu mặt.

 Xin phép kể vài câu chuyện để highlight tính cách của Quản Trọng. Quản Trọng có một ông bạn tên là Bào Thúc Nha, tạo nên cặp hint Trọng - Nha nổi tiếng không kém gì Bá Nha – Tử Kỳ trong lịch sử. Khi Quản Trọng và Thúc Nha cùng đi buôn, có lãi rồi thì Quản Trọng chia cho mình phần hơn (tính toán chi ly giống ai ấy nhỉ?), nhưng Thúc Nha không nghĩ Quản Trọng tham của mà cho rằng gia cảnh Quản Trọng khó khăn như vậy chia cho huynh ấy phần hơn là đúng. Lúc Thúc Nha gặp vấn đề nan giải, Quản Trọng mấy lần đưa ra lời khuyên cho bạn thực hiện đều thất bại (vô dụng giống ai ấy nhỉ?), nhưng Thúc Nha không trách Quản Trọng mà nghĩ tại mình không biết cách áp dụng thôi. Đến lúc Quản Trọng dẫn quân ra trận gặp địch mạnh bỏ chạy về nhà (giỏi giữ mạng giống ai ấy nhỉ?), Thúc Nha cũng không trách bạn tham sống sợ chết. Sau này Quản Trọng và Thúc Nha mỗi người phò tá một chủ, Quản Trọng còn bắn tên vào vị công tử mà Thúc Nha phò tá (Tề Hoàn công sau này). Đến khi Tề Hoàn công lên ngôi muốn lập Thúc Nha làm thừa tướng, Thúc Nha ứ chịu, vẫn một mực tiến cử Quản Trọng làm thay, khiến vua của ổng tức chết, nè tên đó từng suýt bắn chết ta nha ta gặp hắn còn không băm ra nuôi cá thì thôi còn bảo ta rước hắn về hả hả hả (Thúc Nha đây là vì bạn quên thù vua sao?). Cơ mà Thúc Nha vẫn không nghe, khăng khăng bắt vua dùng Quản Trọng, thế là Quản Trọng được Tề Hoàn công đón về làm khanh rồi lên Tể tướng (linh động trước thời cuộc, đổi chủ nhanh như đổi áo giống ai ấy nhỉ?). Mối quan hệ giữa Thúc Nha và Quản Trọng có thể gói gọn trong câu nói nổi tiếng của Quản Trọng: “Sinh ta ra là cha là mẹ, hiểu rõ ta là Bào Thúc Nha” (Phim kiếm hiệp sau này rào rào bắt chước cách nói này, ta có nên thay Tiểu Trọng đòi bản quyền không nhỉ?). Túm lại Tiểu Nha dùng cả đời che chở và thấu hiểu Tiểu Trọng, còn Tiểu Trọng cả đời cũng chỉ nhận định một mình Tiểu Nha.

=> Tuy rằng bối cảnh không giống, nhưng tính cách tính toán chi ly, hành sự thường xuyên thất bại, lăn lộn giữa chiến loạn mà giữ mạng được đến sau cùng, biết linh động uốn mình theo thời cuộc, lại có một tình bạn (tình yêu?) ghi tâm khắc cốt vặn vẹo kiểu vậy, các vị dám nói hai Tiểu Trọng này ứ liên quan gì đến nhau?

Kể về Tiểu Trọng, chúng ta còn có một điển tích vô cùng thú vị khác, chính là sách lược tấn công kinh tế nước láng giềng. Nước Tề gần biển, có lợi thế khai thác muối, Quản Trọng bèn tiến hành chính sách độc quyền buôn muối, om muối đẩy lên giá cao, khiến các nước khác phải bỏ cả đống vàng ròng ra mua muối. Có tiền rồi, Quản Trọng lại cho người mua hàng loạt hàng dệt tơ lụa của nước hàng xóm, đẩy giá tơ lụa lên cao không có điểm dừng, khiến dân nước bạn ham lợi ào ào bỏ hết ruộng lúa đang canh tác chuyển sang trồng dâu nuôi tằm kéo tơ dệt lụa. Một năm sau, Quản Trọng đơn phương hủy bỏ giao kèo mua hàng, ngay lập tức khiến cho nước bạn rơi vào khủng hoảng lương thực, nạn đói hoành hành làm triều đình rối hết cả lên (Thượng tướng quân Thiên Ki trực tiếp hắt xì một cái, chuẩn bị vung Thiên Thắng băm chớt cái tụi tính kế vua của ẻm khiến nhà ẻm hết gạo đói ăn). Có tiền lại khiến nước bạn khủng hoảng kinh tế, Quản Trọng bắt đầu cường binh… Các vị xem cách làm này giống ai? Quá rõ rồi nhé, dính tới những người tên Trọng đều phải hết sức đề phòng, quốc quân Thiên Ki sâu sắc chia sẻ kinh nghiệm này!!!

Được rồi bây giờ chư vị còn muốn tìm hiểu về ai nữa không?